De opkomst van de bèta
Het communicatievak is een alfa vak. De meeste communicatiemensen hebben een taal- of communicatieachtergrond. Maar ons vak kent veel invloeden van buiten. Een paar jaar terug versterkten de juristen hun greep op het vak. Er leek geen tekst meer naar buiten te kunnen zonder dat juristen er naar hadden gekeken. Bang als men was voor claims. Met de discussie over accountability leken financiële modellen hun greep op het vak te versterken. Spreadsheets met KPI’s en ROI getallen werden steeds belangrijker.
Persoonlijke ontwikkeling?
Tijdens het Logeioncongres 2014 werd een nieuwe trend zichtbaar. Het congres was, zoals altijd, een gezellige bijeenkomst waar naast inhoudelijke sessies ook het ontmoeten een belangrijke rol speelde. In eerste instantie zag ik veel sessies met tips voor persoonlijke ontwikkeling, adviesvaardigheden en zelfs yoga. Later begon me een ander patroon op te vallen. In sessies over social media, nudging, big data, en gamification: de opkomst van de bèta bij communicatie. Twee sessies als voorbeeld.
Gamification: speels leren
Esther Oostrome en Juan Tates verzorgden een sessie over gamification. Hoe kunnen de technieken van games worden ingezet voor nuttige doeleinden, bij werving- en selectieprocedures of opleidingstrajecten? Zodat leren beter aansluit bij de behoefte van veel organisaties om het zoveel mogelijk op de werkplek zelf te laten plaatshebben. Twee cases als voorbeeld. Case 1: Het gebruik van games om ook vrouwen en jongeren te interesseren voor pensioenplanning. Case 2: De inzet van games om nieuwe medewerkers op speelse wijze kennis te laten maken met de organisatie. In beide gevallen werden bekende game-elementen gebruikt om deelnemers te enthousiasmeren: je kreeg snel feedback op je bijdrage (levels, badges), de regels waren duidelijk, er was sprake van een aansprekend verhaal, en de opdrachten waren uitdagend, maar haalbaar! Deze aanpakken werden ontwikkeld door gamebouwers, niet door communicatiemensen. Gamebouwers blijken (onbewust) veel psychologische technieken in hun games te verwerken die de deelnemer uitdaagt tot ander gedrag. Zeer leerzaam.
Omgevingsanalyse nieuwe stijl
Jonneke Stans en Tom Jütten van EMMA Communicatie hadden een mooie sessie over ‘online omgevingsanalyse nieuwe stijl’. Aan de hand van voorbeelden uit het voetbal en de politiek wisten ze het belang van omgevingsanalyse aan te tonen. Met de komst van social media is goed te analyseren wie met wie communiceert. Aan de hand van data-analyse (we retweet bijvoorbeeld wie) zijn informele netwerken bloot te leggen en wordt duidelijk wie de knooppunten zijn en wie meer aan de rand van het netwerk zitten. Technieken die voor externe en interne communicatie snel belangrijk zullen worden. Ook sentiment-analyse wordt daarbij steeds interessanter. Weten welke thema’s spelen bij de doelgroep en hoe men over deze thema’s denkt. Bij de communicatiestrategie kan men met deze informatie veel beter inschatten hoe een boodschap zal vallen en via welke ‘connectors’ het delen van de informatie de grootste kans van slagen heeft. Belangrijk voor een gefundeerde communicatiestrategie met impact.
Social media
Mooie voorbeelden waarbij blijkt dat kennis van social media meer is dan het formuleren van de juiste tweet. Data-analyse en gamification worden steeds interessanter. Bèta’s kunnen hiervoor interessante kennis bijdragen aan het communicatievak. Ik denk dat organisaties deze kennis in eerste instantie in zullen huren bij specialistische bureaus. Maar communicatieadviseurs zullen hen wel goed moeten kunnen briefen. En voor grote organisaties is het handig om kennis over netwerk- en sentimentanalyse en gamification in huis te hebben. Het lijkt me verrijking van het vak.
