Instagrammen, Whatsappen en Facebooken onder werktijd. Waarom doen we dat?
Cyberloafen: tijdens werktijd je social media checken of privé internetten. We doen het allemaal weleens. Even kijken naar een appje van je partner, het nieuwste Insta-bericht van een vriend of naar een verhitte Twitter-discussie. De praatjes bij de koffiemachine hebben plaatsgemaakt voor persoonlijke, mobiele updates. Dat is op zich geen probleem, als het werk gewoon gedaan wordt. Maar, hoe ontstaat cyberloafen eigenlijk? Is dit negatief? Of helpt het juist bij werk? Lisa zoekt het voor je uit.
Meer onrecht? Meer cyberloafen
Onderzoekers Lim et al. (2002) ontdekten dat als je op je werk onrecht ervaart, de kans groter is dat je op werk internet gebruikt voor je Whatsappjes. Dit kunnen drie soorten van onrecht zijn:
- Eerlijke beloning:
“Word ik eerlijk beloond voor mijn goede inzet?” - Eerlijke procedures:
“Word ik gelijkwaardig betrokken bij bedrijfsbeslissingen?” - Eerlijke interactie:
“Geeft mijn leidinggevende op tijd terugkoppeling op beslissingen?”
Voor een organisatie is het dus erg belangrijk om te zorgen dat medewerkers zich eerlijk behandeld voelen. Wanneer dit niet het geval is, is de kans groot dat medewerkers minder betrokken zijn bij hun baan en dit compenseren met privé Whatsappjes bekijken.
Cyberloafen helpt tegen verveling
In bovenstaand voorbeeld is cyberloafen een negatief teken. Er zijn de afgelopen jaren ook veel studies gedaan naar de positieve kanten van cyberloafen. Bijvoorbeeld de studie van Pindek et al. (2018) die ontdekten dat persoonlijk internetten op het werk helpt tegen verveling. Minder drukke periodes op het werk komen weleens voor. Als dat lang duurt kan dat een emotionele belasting zijn: je voelt je niet meer uitgedaagd en dit heeft een negatief effect op je welzijn. Het zorgt zelfs voor stressvolle werkomstandigheden en kan leiden tot depressieve klachten (van Hooff et al., 2014). In dit geval helpt cyberloafen tegen die verveling en is het positief.
Voor managers en hr-adviseurs is het goed om bij een toename van cyberloafen onderzoek te doen naar onderliggende oorzaken, zoals verveling. Als dat het geval is, is het goed om te kijken naar ‘job crafting’, oftewel: een medewerker zijn/haar functie bij te laten schafen met meer uitdagende taken. Of door diegene te laten deelnemen in een uitdagend project.
Cyberloafen helpt tegen stress
Cyberloafen helpt niet alleen tegen verveling, maar ook tegen stress. Andel et al. (2019) ontdekten in een studie onder 258 werkende studenten dat het persoonlijk internetten tijdens het werk wordt gebruikt als onbewuste techniek om een pauze te nemen van werkstress. Dit is interessant voor managers. Tot voor kort werden technieken als online monitoring en het instellen van internetblokkades ingezet. Uit deze studie blijkt dat je daarmee enkel symptomen bestrijdt, in plaats van het echte probleem op te lossen. De auteurs stellen dat managers het probleem kunnen aanpakken door in dit soort situaties juist in te zetten op trainingen in omgaan met conflict en confrontaties.
Cyberloafen helpt… innovatie?
Onderzoekers Derin en Gökçe ontdekten een ander positief effect van cyberloafen: innovatie. Uit hun onderzoek onder 152 medewerkers bleek dat mensen die privé online zijn tijdens het werk, vaak ook innovatiever zijn. Zij hebben meer creatieve ideeën, doen onderzoek naar nieuwe technologieën of beschouwen zichzelf als innovatief. Helaas, dit positieve effect was niet erg sterk, maar de onderzoekers concluderen wel dat het een goed idee is om enige mate van cyberloafen toe te staan. Het kan een excuus voor medewerkers zijn om innovatief te kunnen denken.
Cyberloafen is een signaal om te luisteren
Veel organisaties hebben systemen waardoor het niet mogelijk is gebruik te maken van Facebook of andere sociale media op werk. Of het is wel mogelijk, maar ze monitoren het online gedrag van medewerkers. Uit deze studies blijkt dat het slim is om lichte vormen van cyberloafing toe te laten. Dit kan helpen tegen verveling of stress, of zelfs om innovatie te stimuleren. Wanneer je als manager merkt dat Whatsappen en Facebooken tijdens het werk toeneemt, is het goed om te kijken naar de oorzaak hiervan.
Tot slot is het belangrijk om altijd te peilen of je als werkgever voldoet aan basisvoorwaarden voor betrokkenheid: beloon ik mijn werknemer eerlijk? Is de medewerker betrokken bij beslissingen van de organisatie? Geef ik op tijd feedback?
Is dit niet het geval? Dan is het goed om te investeren in betrokkenheid van medewerkers. Hoe je dat doet? Dat lees je in de blog van Huib: “I love my job! Hoe bevorder je engagement?”
Heb jij voorbeelden van cyberloafen? Of tips om tevredenheid van werknemers te verhogen? Reageer dan vooral hieronder!
