Jouw organisatie als dorp
Organisaties zijn op veel manieren niet zo verschillend van dorpen – plaatsen waar mensen samenkomen, samenwerken en zich verbonden voelen. Vandaag wil ik je meenemen op een reis door de organisatie, maar dan bekeken door de lens van een antropoloog en hoe je deze blik kunt gebruiken voor jouw interne communicatiestrategie.
Bekijk je organisatie als dorp: lukt het jou om deze vragen te beantwoorden?
Het dorpsplein: de centrale hub van interactie en communicatie
In elk dorp is er een dorpsplein. Het is de plek waar mensen samenkomen, verhalen delen en belangrijke beslissingen nemen. Binnen een organisatie zie ik het dorpsplein niet altijd als een fysieke ruimte, maar als een symbolische plek waar informele interactie plaatsvindt. Dit kan de koffiecorner zijn waar collega’s ideeën uitwisselen, of de online chat waar discussies levendig worden gevoerd.
Hier wordt meer gedaan dan simpelweg het uitwisselen van informatie; dit is de plek waar relaties worden gesmeed, waar cultuur wordt gevormd en waar de koers van de organisatie op subtiele wijze wordt beïnvloed. Net als op een dorpsplein gebeurt er veel onzichtbaars: wie zit er in het centrum van de groep? Wie staat aan de zijlijn? Deze dynamiek bepaalt vaak wie invloed heeft, en wie niet. Op het dorpsplein van de organisatie worden allianties gevormd en vernieuwingen geboren.
Een goed dorpsplein kun je ontwerpen. Maar hoe richt het dan in? Een goed ingericht dorpsplein straalt toegankelijkheid en verbondenheid uit. Het faciliteert niet alleen interactie, maar maakt ook zichtbaar wie een stem heeft binnen de organisatie en wie mogelijk aan de zijlijn staat. Communicatieadviseurs kunnen hier een cruciale rol spelen door te zorgen dat deze ontmoetingsplaatsen – zowel fysiek als digitaal – inclusiviteit en openheid bevorderen.
De dorpsoudsten: de bewakers van de tradities en sleutelfiguur in communicatie
Elke gemeenschap heeft zijn dorpsoudsten: mensen die de tradities en normen van het dorp kennen en bewaken. In organisaties kom ik ze tegen in de vorm van informele leiders. Dit zijn de mensen die niet per se de officiële macht hebben, maar wel de diepste kennis over hoe ‘de dingen hier werken’. Ze weten welke ongeschreven regels de basis vormen van het functioneren van de organisatie.
De dorpsoudsten bieden stabiliteit in tijden van verandering. Ze herinneren de gemeenschap aan waar ze vandaan komen en helpen nieuwe leden om zich aan te passen aan de gevestigde normen. Maar deze rol brengt ook uitdagingen met zich mee. Soms houden de dorpsoudsten te veel vast aan het verleden, waardoor vernieuwing moeilijk van de grond komt. Het is een balans tussen het behouden van wat werkt en openstaan voor wat moet veranderen.
Door dorpsoudsten actief te betrekken, kunnen ze fungeren als ambassadeurs van interne communicatie en helpen ze om boodschappen effectiever over te brengen. Ze kunnen bruggen bouwen tussen verschillende lagen van de organisatie en bijdragen aan draagvlak voor veranderingen.
Aan jou als adviseur de vraag:
Heilige huisjes: ongeschreven regels en taboes
Elke organisatie, net als elk dorp, heeft zijn “heilige huisjes”. Dit zijn de ongeschreven regels en taboes waar weinig mensen over durven te praten. Deze kunnen variëren van wie er in vergaderingen altijd het laatste woord krijgt, tot welke onderwerpen onbespreekbaar zijn. Heilige huisjes zijn vaak de collectieve overtuigingen die diep verankerd zijn in de cultuur van de organisatie, en die fungeren als onzichtbare gidsen voor het gedrag van de medewerkers.
Soms kunnen deze ongeschreven regels vernieuwing in de weg staan, terwijl ze op andere momenten juist stabiliteit bieden. Door heilige huisjes bespreekbaar te maken en op een strategische manier met communicatie om te gaan, kan een evenwicht worden gevonden tussen respect voor tradities en ruimte voor verandering.
Aan jou als adviseur de vraag:
Rituelen en symbolen: de kracht van herhaling
In dorpen zijn rituelen belangrijk. Ze markeren belangrijke gebeurtenissen, brengen mensen samen en zorgen voor een gevoel van continuïteit. In organisaties vinden we vergelijkbare rituelen. Denk aan wekelijkse vergaderingen, jaarlijkse bedrijfsevenementen of zelfs de manier waarop medewerkers dagelijks elkaar begroeten. Deze rituelen geven structuur aan het werkleven en creëren momenten van verbinding.
Symbolen spelen ook een grote rol in het versterken van de cultuur. Het kan iets kleins zijn, zoals een specifiek taalgebruik dat binnen de organisatie wordt gebruikt, of grotere symbolen zoals het logo dat trots op de gevel prijkt. Net als in dorpen zijn deze symbolen meer dan oppervlakkige details; ze vertellen een verhaal over identiteit, waarden en de gemeenschappelijke visie van de organisatie.
Door communicatiestrategieën aan te laten sluiten bij bestaande rituelen en symbolen, vergroot je de kans dat boodschappen beklijven en medewerkers zich betrokken voelen. Het benadrukken van gedeelde waarden en symbolen kan helpen om een sterker gemeenschapsgevoel te creëren.
Aan jou als adviseur de vraag:
Conclusie: jouw dorpsplein als communicatiestrategie
Elke organisatie heeft een hart, net zoals elk dorp. Het herkennen en bewust inzetten van de onzichtbare draden die alles met elkaar verbinden – de dorpspleinen, de dorpsoudsten, de heilige huisjes en de rituelen – helpt ons om interne communicatie effectiever en menselijker te maken.
Als communicatieadviseur kun je veel leren van hoe dorpen functioneren. Door een organisatie als een levend dorp te zien, begrijp je beter hoe informele en formele communicatie elkaar beïnvloeden. Door dorpspleinen actief in te richten, dorpsoudsten te betrekken, heilige huisjes te erkennen en rituelen te versterken, kun je communicatie niet alleen effectiever maken, maar ook duurzamer en waardevoller voor de gehele organisatie.
Laten we leren van de wijsheid van dorpen en deze toepassen in ons moderne werkleven. Want uiteindelijk is elke organisatie een gemeenschap op zichzelf, vol verhalen die het verdienen om gehoord te worden.
Ontdek jouw dorp als organisatie met Orange Otters
Bij Orange Otters helpen we je om jouw organisatie als dorp te zien. We brengen in kaart hoe informele en formele communicatie samenkomen, maken onzichtbare patronen zichtbaar en zorgen ervoor dat jouw interne communicatie echt impact heeft. We komen natuurlijk ook graag langs om te inspireren of het begeleiden van een goed gesprek op jullie dorpsplein!
Benieuwd hoe jouw organisatie als dorp functioneert? Neem contact met Jori en ga op ontdekking!
