Noelle Aarts over Huib’s boek ‘Interne Communicatie’ (2018)
Update 23 februari 2023: In 2018 vroegen we Noelle Aarts (hoogleraar Socio-Ecological Interactions) om een reflectie te geven op de 7e druk van het boek ‘Interne Communicatie’ van Huib Koeleman. In deze blog lees je een samenvatting die de basis van het boek heeft gelegd. Meer over de 8e en laatste druk lezen en bestellen? Klik hier.
Noelle: “Eigenlijk gaat het hele boek over strategieën, middelen en rollen van interne communicatie, met het oog op het organiseren van engagement en inclusie, concepten die helemaal van deze tijd zijn. Ze sluiten aan bij de netwerksamenleving, gekenmerkt door complexiteit, voortdurende beweging en wederzijdse afhankelijkheden.” Noelle schetste de context van Huib’s boek aan de hand van drie trends in onze veranderende samenleving.
Wederzijdse afhankelijkheid
Inspiratie voor deze trend volgt uit Mogobe Ramose’s boek over Ubuntu, een eeuwenoude Afrikaanse filosofie die uitgaat van twee belangrijke principes: beweging en afhankelijkheid. “Ubuntu ziet het leven als een onophoudelijke ontwikkeling, als een stroom. Daaruit vloeit voort dat alles en iedereen met elkaar is verbonden en dat die verbindingen er steeds anders uitzien. Als we binnen organisaties denken vanuit wederzijdse afhankelijkheid dan gaan termen als reciprociteit, co-creatie, de idee van besmettelijk gedrag, collectieve emoties, het inderdaad winnen van termen die het individuele benadrukken. Het is volgens de Ubuntu-filosofie heel belangrijk om dergelijke termen, die verwijzen naar wij in plaats van naar ik, bewust te gebruiken. Uitgaan van wij betekent ook dat organisaties anders denken over klantenbinding: in plaats van het top-down verzenden van zorgvuldig gecomponeerde boodschappen gaat het dan om het creëren van communities waarin mensen zich verbinden met het merk en met elkaar. Hier krijgt ook het idee van employer branding betekenis: als mensen tevreden zijn met hun organisatie, dan stralen ze dat ook uit naar buiten, geen betere pr mogelijk!”
Massazelfcommunicatie
De in Huib’s boek beschreven veranderende rol van de interne communicatie professional en social media brengt Noelle tot een vergelijking met wat de socioloog Manuel Castells massazelfcommunicatie noemt: “Vandaag is iedereen journalist. Ook dat maakt de samenleving en daarmee organisaties minder top-down. De taak van communicatieprofessionals is dan ook niet langer meer om alles zelf te communiceren en de communicatie te controleren, maar om ervoor te zorgen dat iedereen leert communiceren, om de communicatiekracht van alle medewerkers binnen een organisatie te verbeteren. Laat de controle varen en vertrouw op de loyaliteit van je medewerkers! Het mooie is dat daarmee de loyaliteit meteen wordt versterkt.”
Zelforganisatie
Voor de beweging naar zelforganisatie sprak Noelle over Ricardo Semler “Liefde, transparantie en vertrouwen, daar moet je op sturen, de mensen worden daar blij van en de organisatie gaat als een speer“, over Frederic Laloux “Over waardengedreven organisaties. Dat zijn organisaties die sturen op basis van intrinsieke motivatie van medewerkers in plaats van op holle doelen zoals winstpercentage of toekomstbestendigheid.” En over de schets die Yuval Noah Harari in zijn boek Homo Deus geeft over de toekomst van onze samenleving: “De samenleving van morgen – en in feite ook al die van vandaag – lijkt volgens Harari meer en meer op een reusachtige mierenkolonie. Individuen zijn afhankelijk van de kolonie, zonder kunnen ze niet overleven. De kolonie heeft geen centrale leider. Structuren zijn het resultaat van zelforganisatie, van een samenspel van duwen en trekken van individuen met specifieke contexten en gebeurtenissen.”
Noelle besluit met een prachtig compliment: “Het nieuwe boek van Huib sluit naadloos aan bij deze nieuwe gedachten over onze samenleving. Tegelijkertijd is het boek onveranderlijk heel erg des Huibs: enthousiast geschreven, open-minded, smart, innovatief en af en toe enorm grappig. Een plezier om te lezen, goed te snappen terwijl complexe theorieën niet worden geschuwd, het is onderhoudend, en helemaal bij de tijd en daarmee uiterst relevant voor communicatieprofessionals van vandaag en morgen. Bij de tijd, spot on!”
