Organisatieantropologie en communicatie: 4 praktische handvatten
Bij Orange Otters zien we organisatieantropologie als een essentieel perspectief in ons werk om communicatie binnen organisaties te versterken. Organisatieantropologie gaat over hoe mensen zich gedragen binnen een organisatie en hoe cultuur, gewoontes en ongeschreven regels het werk beïnvloeden. Het kijkt naar de manier waarop mensen samenwerken, betekenis geven aan hun werk en hoe de bedrijfscultuur echt in elkaar zit.
Wij geloven dat effectieve communicatie pas mogelijk is wanneer je inzicht hebt in de onderliggende dynamieken binnen een organisatie. Daarom:
- voeren we cultuurscans uit;
- gaan we opzoek naar organisatiepatronen;
- luisteren we actief naar medewerkers.
Dit zijn basismethodieken die ons helpen om de onzichtbare structuren en overtuigingen binnen een organisatie zichtbaar te maken. Door deze aanpak zorgen we ervoor dat onze communicatie-interventies aansluiten bij de bestaande cultuur en daadwerkelijk impact hebben. We kijken, we observeren en we luisteren.
Duurzame impact
Zo kijken we bij het maken van interne communicatiestrategieën volgens ons Intern Communicatiecanvas altijd naar de context; organisatiecultuur is daar een belangrijk onderdeel van. Hier komt organisatieantropologie om de hoek kijken. Door deze lens te gebruiken, werk je als communicatieadviseur effectiever richting duurzame veranderingen. We geven je 4 handvatten om je op weg te helpen!
1. Onderzoek de bestaande patronen
Voordat je als communicatieadviseur interventies voorstelt, is het essentieel om te begrijpen welke patronen en ongeschreven regels in een organisatie bestaan. Dit kan door:
- Observaties: hoe gedragen medewerkers zich in verschillende situaties? Welke rituelen en routines zijn er?
- Interviews: vraag medewerkers naar hun ervaringen en belemmeringen in de communicatie.
- Netwerkanalyses: wie zijn de informele leiders binnen de organisatie?
2. Maak het onzichtbare zichtbaar
Binnen elke organisatiecultuur spelen onzichtbare patronen en onuitgesproken gedragingen een grote rol. Ze beïnvloeden hoe mensen samenwerken, communiceren en omgaan met verandering. Vaak zijn deze elementen moeilijk te benoemen, maar ze bepalen wél het succes van communicatie ook binnen veranderingstrajecten. Wat kan helpen?
- Het in kaart brengen van symbolen en rituelen binnen de organisatie.
- Een effectieve methode om onzichtbare organisatiepatronen bloot te leggen, is werken met metaforen. Hoe mensen hun organisatie omschrijven—bijvoorbeeld als een ‘familie’, ‘olietanker’ of ‘bijenkorf’—geeft inzicht in de onderlinge verhoudingen, besluitvorming en flexibiliteit.
- Het organiseren van reflectiesessies waarin medewerkers hun ervaringen en gevoelens kunnen delen.
3. Begrijp de kracht van verhalen
Verhalen zijn een krachtig middel om cultuur zichtbaar te maken én te beïnvloeden. Analyseer welke verhalen leven binnen de organisatie en bepaal hoe je ze kunt inzetten om gewenste veranderingen te ondersteunen. Bijvoorbeeld:
- Positieve praktijkverhalen benadrukken om gewenst gedrag te stimuleren.
- Historische verhalen analyseren om te begrijpen welke normen en waarden diepgeworteld zijn.
- Stimuleer storytelling als manier voor leidinggevenden om aan te sluiten bij hun medewerkers en een boodschap over te brengen.
4. Werk aan betekenisvolle communicatie-interventies
Interventies werken alleen als ze aansluiten bij de cultuur en dagelijkse praktijk van medewerkers. Dit kun je stimuleren door:
- Gebruik te maken van bestaande communicatiekanalen en -rituelen, in plaats van compleet nieuwe structuren te introduceren.
- Medewerkers actief te betrekken bij het ontwikkelen van communicatiestrategieën.
- Communicatie-aanpakken op basis van feedback en waarnemingen te testen en bij te stellen.
Hoe Orange Otters kan helpen
Bij Orange Otters geloven we dat effectieve communicatie begint bij een diep begrip van de organisatiecultuur. We helpen je daarom graag verder bij:
- Organisatiecultuuronderzoek: inzicht krijgen in patronen en dynamieken binnen organisaties.
- Verandercommunicatiestrategieën: het ontwikkelen van communicatieaanpakken die cultuurverandering ondersteunen.
- Trainingen en workshops: communicatieprofessionals helpen om cultuurgericht te werken.
Door organisatieantropologie te integreren in communicatieaanpakken, realiseren we duurzame en effectieve veranderingen. Wil je meer weten over hoe wij kunnen helpen? Neem gerust contact met ons op.