Veranderkleuren, een handig overzicht!
Waarom verandercommunicatie
‘Verandercommunicatie? Dat is toch niet anders dan gewone communicatie?’ Goede vraag eigenlijk. Ook bij verandercommunicatie met veranderkleuren kijk je naar de doelgroep, wat je wilt bereiken, welke boodschap past en welke communicatiemix hier het beste zal werken. Maar er is meer. De context is anders. Bij verandercommunicatie gebruik je naast communicatiekennis ook kennis over organisaties, groepsdynamica en leiderschap. Daarnaast heb je veel meer een mix van face-to-face met interne media. De schaal is anders, kleinschaliger, dichterbij. En bij grote veranderingsprocessen raak je mensen in hun wezen: hun werk, hun positie, hun zijn. Verandercommunicatie is “de methodische aanpak van interne communicatie bij ingrijpende veranderingsprocessen in organisaties”. De stappen in een veranderplan vind je hier.
Veranderkleuren, vijf plus twee
Vraag vijftig directeuren, medewerkers, consultants en communicatieadviseurs naar de betekenis van het begrip organisatieverandering en je krijgt net zoveel antwoorden. Afhankelijk van hun achtergrond en overtuigingen kiezen zij verschillende aanpakken voor de realisatie van een fusie, cultuuromslag of reorganisatie.
Te vaak wordt ervan uitgegaan dat er een standaardaanpak te hanteren is voor de communicatie, ongeacht het karakter van de verandering. In het boek Leren veranderen (2006) beschrijven De Caluwé en Vermaak daarom vijf verschillende betekenissen (kleuren) van het begrip veranderen, de veranderkleuren. Communicatie staat niet los, maar is onderdeel van een totaalpakket aan veranderinterventies. Bij elke veranderkleur hoort een andere aanpak, past andere communicatie en gelden andere succesfactoren.
Huib Koeleman miste twee strategieën in het kleurenpalet; een machts-/crisisstrategie en een ontwikkel-/co-creatiestrategie (naar J. Boonstra). Hij is zo vrij geweest deze twee veranderkleuren als paarse en oranje strategieën toe te voegen, omdat deze iets extra’s toevoegen. Per veranderstrategie geven we kort aan wat deze kleur betekent voor communicatie.
Een gemeenschappelijke taal
Het onderscheiden van de kleuren van verandercommunicatie werkt verhelderend wanneer men samenwerkt en praat over veranderingen. Misschien is dit wel de belangrijkste communicatiestap: een gemeenschappelijke taal hebben om met elkaar te praten over en reflecteren op de verandering.
